W niedzielne popołudnie 9 lutego do Domu Kultury w Pustkowie-Osiedlu przybyły tłumy chętnych, aby obejrzeć film dokumentalny „W pięknym Pustkowie koło Dębicy..”. Film opowiada historię obozu pracy przymusowej w Pustkowie.
Istnienie obozów pracy przymusowej w Pustkowie w czasie II wojny światowej związane było z poligonem SS Truppenübungsplatz Heidelager. Pierwszy z obozów powstał w roku 1940 i był przeznaczony dla ludności pochodzenia żydowskiego. Na podstawie szacunkowych danych uznaje się, iż liczba śmiertelnych ofiar tego obozu wyniosła ok. 7,5 tysiąca więźniów. W 1941 roku uruchomiono w Pustkowie kolejny obóz, tym razem dla jeńców sowieckich. Zginęło ich tutaj około 5 tysięcy. Trzeci obóz pracy przymusowej dla Polaków stworzono jesienią 1942 roku. Ogółem w Pustkowie na skutek biologicznego wyniszczenia, egzekucji i rozstrzeliwań zginęło 2,5 tysiąca Polaków. Ciała ofiar palono na palenisku kremacyjnym zlokalizowanym na szczycie „Królowej Góry” (obecnie „Góra Śmierci”).
W filmie wypowiadają się miejscowi historycy i regionaliści: Tomasz Czapla, Mirosław Kusibab, Jacek Flis, Marian Matkowski, ale także jeszcze żyjący byli więźniowie obozów w Pustkowie - Stanisław Szuro, Stanisława Imiołek oraz Kazimierz Rzucidło.
Przed projekcją kilka słów wstępu wygłosił Marian Matkowski - pracownik merytoryczny Europejskiego Centrum Pamięci i Pojednania.
Po projekcji pani Paulina Ibek reżyser filmu oraz pan Maciej Dźwigaj – producent przybliżyli historię powstania filmu. Pani Paulina przybyła na teren Gminy Dębica, aby nakręcić film turystyczny, jednym z miejsc które odwiedziła była ekspozycja Historyczno-Dydaktyczna przy Górze Śmierci. Bardzo zainteresowała ją historia obozu, a przeczytanie książki byłego więźnia pana Stanisława Szuro „I tak będę żył” utwierdziło ją w przekonaniu, że taki film musi powstać. Tytuł filmu również nie jest przypadkowy „W pięknym Pustkowie koło Dębicy..” to fragment piosenki obozowej ułożonej przez pana Stanisława Szuro.
Zarówno Pani Paulina jak i Pan Maciej odpowiadali na liczne pytania zadawane z widowni. Widzowie szczególnie podkreślali, że historia obozów w Pustkowie jest niemal w ogóle nieznana. W odpowiedzi Pani reżyser zapewniła, że film trafi do szerszego grona odbiorców za sprawą emisji w TVP Rzeszów, w TVP Kraków, a także w TVP Historia. Koncesję na wyświetlanie filmu ma także Centrum Kultury i Bibliotek Gminy Dębica i jak podkreślił Marcin Ciszek dyrektor CKiB, wychodząc naprzeciw ogromnemu zainteresowaniu film będzie jeszcze wyświetlany.
Ciekawą wypowiedź mieliśmy okazję usłyszeć po projekcji, okazało się że na widowni jest pani Aleksandra Mycek, była więźniarka. Pani Aleksandra ze wzruszeniem opowiedziała swoją obozową historię. Do obozu trafiła mając 14 lat i przebywała w nim około 4 miesiące. Pracowała przy kopaniu okopów. W momencie kiedy zbliżał się front radziecki zdecydowała się wraz z innymi więźniami na ucieczkę. Przemieszczali się tylko w nocy lasami i polami omijając główne trakty i tak po kilkunastu dniach wróciła szczęśliwie do domu. Po wypowiedzi cała widownia wstała i nagrodziła panią Aleksandrę ogromnymi brawami.
Na zakończenie słowa podziękowania do twórców filmu skierowali: Przewodniczący Rady Gminy Dębica Piotr Żybura oraz Dyrektor Centrum Kultury i Bibliotek Gminy Dębica Marcin Ciszek.
Film „ W Pięknym Pustkowie koło Dębicy..” stwarza wspaniałą okazję do zaszczepienia młodemu pokoleniu pamięci o tragicznej historii wojny i związanej z nią historii obozów pracy przymusowej w Pustkowie. Zachęcamy również do odwiedzenia Ekspozycji Historyczno-Dydaktycznej, gdzie ta historia jest wiecznie żywa.
Film dokumentalny: „W pięknym Pustkowie koło Dębicy”
Produkcja: Polska
Rok produkcji: 2019
Reżyseria: Paulina Ibek
Scenariusz: Paulina Ibek
Zdjęcia: Maciej Dźwigaj, Łukasz Perkowski, Maciej Mroziewski, Rafał Śmierzchalski, Jakub Gawryl
Dźwięk: Maciej Dźwigaj, Ewa Nowak
Montaż: Maciej Gońkiewicz
Współpraca montażowa: Michał Cich
Kierownictwo produkcji: Paulina Ibek
Producent: Maciej Dźwigaj
Produkcja: BM Production
Koprodukcja: Wojewódzki Dom Kultury (Rzeszów), Podkarpacka Komisja Filmowa